2015/07/27

Perplejidad




150726: Oier.

Lapurzulo de Urratxa (Zastegi, Gorbea), retirada de las trampas colocadas hace 2 semanas.

En la primera trampa, en la rampa de entrada, observo:
·         En el vaso, varios dípteros, una especie de pequeño limaco, una “tijereta” negra.
·         De visu atrapo con las pinzas un lithobius.
·         La mayor parte del cebo ha desaparecido, sólo queda un punto mohoso.

En la segunda trampa, en la trifurcación:
·         En el vaso observo 4 dípteros, 1 pseudosinella? (empleo este nombre para designar esas pequeñas gambas blancas saltarinas).
·         No queda rastro del cebo. Observo e introduzco en el bote pequeñas heces (10 mm de largo, 3 mm de ancho) supongo que de algún roedor.

En la tercera trampa, en la rampa final de las grandes galerías con formaciones:
·         En el vaso hay dípteros y varias pseudosinellas.
·         De visu atrapo con el aspirador una pseudosinella.
·         Recojo algunas heces similares a las anteriores. No hay rastro del cebo.

En la cuarta trampa, en el sifón río abajo:
·         En el vaso hay 4 dípteros, 1 pseudosinella.
·         De visu aspiro 4 pseudosinellas, con las pinzas en el agua 1 planaria blanca, 1 planaria negra (ambas flotando), 1 especie de ciempiés blanco en el fondo.
·         Del cebo queda únicamente 1 grumo mohoso.

En la quinta trampa, en la terraza sobre el lecho fluvial:
·         En el vaso, pseudosinellas.
·         De visu, aspiro otra pseudosinella.
·         No hay rastro del cebo.

No he visto ni rastro de Quaestus, y eso que me he dejado las pestañas mirando bajo las piedras alrededor. Tampoco por lo que he visto en los botes parece haber caído ninguno dentro.

Como decías, Carlos, puede haber algún error en la cadena de transmisión. Quizás interpreté mal la información y no es un Quaestus lo que el GEV recogió y lo que Cabidoche identificó...

A la espera de pasarte el bote lleno de bichos, te envío esta relación provisional que no sé si puede servir para sacar alguna conclusión.

2015/07/25

Agur Galarregi! Agur!

Kanpaia, -100, Bernarda, "pasodehombros", montiaren putzua, iturria, zona c, oasia, punta... Leku hauek zer  esan handia eman digute azkenengo bi urteetan, eta denon artean eginiko irteerek Galarregiko Leizearen mitoa handitzen lagundu dute. Merezita izan dela ere aipatu beharra dago. Gaur, orain bi aste, Antuak eta Gotzonek hasitako lana bukatzera igo gara Idoia, Antua eta Josu.

Ez da izan ohiko irteera bat. Gaur konsziente ginen azkenengo aldiz egongo ginela leku honetan. Horregatik, despedida guztietan bezala, behar den denbora hartu dugu. Presarik gabe. Idoia bernardan geratu da, eta Antua pasamanoseko kabezeran. Ni iturrira arte joan nahiz, zaborrak jaso eta azkenengo aldiz Zona C-ri begiratzera.

 Askotan galdetu izan diogu geure buruari zergatik, zergatik sartu holako leku batera... Erantzuna begibistakoa iruditu zait iturrian nengoela. Haizea. Besterik gabe. Haize hori, Galarregin sartu eta Andramari, Inubija, Leijebe edo bestelako zulo batetik irtetzen den haize hotz hori. Momentu batez, Zona Cra hurbiltzeko tentazioa ere eduki dut. Baina....paso. Kanpora noa.

Aurten, konturatu gara, ez garela gai izango haizearen bide berbera egiteko.

Pixkanaka pixkanaka, desekipatuz igo gara. Orain dela urte asko sartutako spit-etatik torlojuak askatu, montyak atera, sokak petateetan sartu eta kobazuloan gurea den arraztorik ez dugu utzi. Lokatzetan egindako marrazkiak soilik.

Hiruron artean egindako lan bikainari esker, eguerdirako kanpoan geunden.

Kobazulo honetan miseria espeleologikoa zer den ikasi dugu, baina kasi-medio-hombre, medio-hombre, hombrecillo eta bestelako txantxa artean, ADESeko belaunaldi berriro kideek espeleo egiten ikasi dugu leza honetan. Horregatik nik neuk behintzat faltan botako ditut Galarregirako irteerak.

Agur Galarregi! Agur!

2015/07/19

UR GAZIAZ BLAI

Part.: Petrus & Oskar

Ades-eko sektore indartsua Leizebe aldetik ain asteburu emankorra euki dutela ikusita, Beer Team Team  aldetik jeloskor jarri gara eta txakur bat ehizan bezala, sudurra lurrean jarri eta hemendik ara, arnaz labur eta azkarragaz leizen atzetik ibili gara. Ta azkenean...zas !!

Abadetxe itsasmutur urbil, koba bat aurkitu dugu. Bueno, egia esanda Ea-ko Jonek esan digu nun dagoen. Lan trebea egin dugu, harrietatik eskalada eginez olatuak ihesi. Askenean ur gaziaz blai eginda kobara iritxi gara. Haize korrente indartxua eta hotza ateratzen nabari da. Bueltatu behar, baina urrengokoan kordela jarriz olatu salbo egoteko.



2015/07/18

Garraitz: lehen kontaktua



150718: Iñaki, Oier.

Atabaka eta Aranzadi elkartekuak abixautako garbiketa/ikerketa proiektuan lehelengo eguna aprobetxauta, ADES-ekuak be bertaratu egin gara behingoz Lekittoko islian pendiente genkan biharrari behingoz oratzeko.

Aittatu bihar da ADES-eko kolaboratzaille prestu bi be topau doguzela bertan: Xabier Gezuraga eta Jose Ramon Mentxaka, bixak prospektatzaille gogorrak eta espeleologuen lagunak. Eurei esker, seguru Otoixo aldeko kataloguan aurrerakada haundixa egingo dogula!
 
Iñaki, Mentxaka eta Gezuraga.
Lehelengo, Iñakik eta bixok Garraitz I moduan izendatu dogun leziari ekin detsagu (danak islako mikrotoponimia ondo ezagutu arteko izen probisionalak dira). Kaltzetin ziztrin bat espero bagenduan be, sorpresia hartu dogu: diaklasa baten fabore zabaldutako arrakala ikusgarrixa izan da, sakoneria hartu ahala anplitudian be zabaltzen dana, eta 20 bat metrotako sakoneran itsasuakin kontaktua egitten dabena; maria beherako orduan harritxintxarrez eta hondarrez betetako galeria siku eta politta topau dogu, horizontalian beste 20 bat metro rekorritzeko modukua harik eta itsasuan sartu arte. Hortik aurrera igarixan segidu leike, nekora, lanperna eta aktinia kabernikolen artian, kanpoko argittasuna ikusi arte; oposiziñuan igota (galerixiak 4 bat metro altu dittu), haize korriente fuertia eta gora jarraitzeko aukeria, kanporaiñok, bide estu batetik (Gotzon pasatzeko modukua); halan be, gu ez gara ausartu maria gora zetorrelako. Azken topo puntua hartu eta buelta egin dogu, hurrengo baten kanpotik urteera puntua topatzeko asmoz (kuriosidadiangaittik, batez be). Bio aldetik Meta bourneti pare bat jaso doguz, eta Lithobiusak be ikusi badoguz be (lihorrekuak baiño zatixa illunaguak) danak iges egin deskuez; bueltatzen bagara, saiatuko naiz barriro (leza politta da, argazkittan jasotzia merezi dau).

Gero, hamendik behera dagon Garraitz II-ra pasau gara (aurrekua baiño beheratxuago, hesi batekin inguratuta hau be). Hamen txaskua hartu dogu, zulo txiki bikotxa dalako, 5 metro inguruan guztiz blokeatzen dana. Badaezpada referentzia bat emon detsagu, halan be.

Ez genkan denpora asko, Garraitzeko kobak hori dakelako: maria artian 5 bat orduko marjena gelditzen da bakarrik. Hónek bixak ikusitta, kuartelan ruinen ondoko zulo puzkarixa katalogatzera juan gara (Garraitz III). Nabarmendu bihar da, nahiz eta maria behera egon eta itsasua bare xamar, indarrez putz egitten egon dala, olatuen ritmuan. Islian morfologixia ikusitta, nahikua klaru ikusten da nun billau bihar dan puzkari honen konexiñua.

Azkenik, islako eskillaren onduan dagon zulua katalogau edo ez zalantzan egon gara; azkenian egin dogu, egitura karstiko argixa dakalako: Garraitz IV moduan izendatu dogu.

Iñakik eta bixok dropboxan bittartez ipiñiko doguz materialak Josu Katalogoko Jaunan esku: fitxak, sarrerako argazkixak, krokisak eta topografia (emon egun batzu, Josu).

Gure ustez, hurrengo etortzen garanian aukera bi dagoz:
·         Enbarkaziño bat lortzen badogu, uretatik zuluetan sartu eta behetik gorako eskaladetan hasi, zulo puzkarixakin edo beste diaklasekin relaziñuan dagozen haitzuluak ikuskatzeko.
·         Enbarkaziño barik bagagoz, ur ertzetik oiñez juan, pasamanuak instalauta, mailla horretan dagozen zuluak banan-banan ikuskatuz.

Atabakakuak abuztuan 1-ian bueltatzekuak dira, baiña gu gure kontura ibilliko garanez nahi dogunian egin geinke bihar politt hau (inkluso maria gora oso bat bertan pasauta!). Plan beraniego aparta benetan.

2015/07/13

Urratxan urratsez urrats




150712: Carlos Prieto, Oier.

Urratxako Lapurzulora, oin dala 51 urte GEV-ek jasotako Quaestus-an ale gehixago harrapatzera (Michel Cabidochek bere sasoian espezie barritzat hartu zebana, lagin gehixagokin konfirmatzeko zain).

Natur Parkian sartzeko baimena eskuratuta, Cristina basozaiñak eruan gaittu Urratxaraiñok 4x4z, zuloz betetako pistan zihar eskeletua mobitzen; ezinbesteko laguntzia izan da, Carlos belauneko miñez zegualako... Bazkalordurako Lekitton egon bihar nintzanez, bizkortxo egin dogu biharra: 5 grabedade tranpa ipiñi doguz sektore desbardiñetan:

  •  Lehelengua sarrerako ranpan, galerixetara aillegau aurretik
  • Beste bat, errekako galerixa “jaspeaduan” gaiñeko lur-terrazan.
  • Beste bat, sifoian gelan.
  • Beste bat, trifurkaziñuan.
  • Azkena, espeleotemaz betetako galerixan amaieran, ranpian hasieran.

Hortaz gain, de visu harrapatzen be ibilli gara, zelan ez. Carlosek danetik pixkat hartu dau: krustazeuak, opilioiak, lithobiusak, planariak, lur lagiñak akaruak hartzeko... Detalle batzu deigarrixak egin jakuz, biharbada koba honen alturian eta beraz hotzan eragiñez: Quaestus bakar bat be ez ikustiaz gain (aurreko beste zuluetan normala dan moduan, eta saiakeria errepikatzera bultzatu gaittuana), opilioiak lurretik oiñaz zebizen (normalian hormetan dabizenian), eta planariak urazalian flotian ikusta (normalian ur honduan ibiltzen dira).

Aste bi barru bueltatzekuak gara; orduan ikusiko dogu potietan Gorbeiako koko iheskorra sartu ete jakun!

2015/07/12

LEIZEBE II.


Urte bat ta erdi geroago...



Urtarrila 2.014ean joan giñen berriz Leizebe ikustera. Uste zan galtzerdi bat zela 35m.trokoa, baina Oskar, gure lehendakaria, lortu zuen euri azpitik ikustea zulo txiki bat (10 cm.)

Beste aldean... Beltza, eta uste genuen 20 m.troko potzua zela

Atzo, mailua, zinzela eta muskuloekin, egin zuten 10 cm.trotik zuloa, 100 cm.ko eukitera. Eta 20 m.trokoa putzue pasa dela 100 m.era?? edo gehiago

42 m. bajatu ondoren eskeita gelditu giñen soka barik, 20 metro faltan erlezaraiño

Ba gaude -100 m. HARUNTZ....



2015/07/07

Angizen lokalizau doguz saguzarrak



150707: Lide, Oier.

Angizen (Aulestia) saguzar kolonixia lokalizatzera. Liden hasierako asmua Alperdora juatia izan da; halan be, harutzko bidian Angizko basarri hutsetan begiratzia pentsau dogu, eta... bingo. Leihotik burua sartu eta, nahiz eta US detektagailluak (-) emon, txir-txir-txir entzutzen zan (soinu sozialak, edo halako zeozer esan detsa Lidek). Barrura sartu eta hantxe topau doguz, eskillarako zuluan, 80-100 bat ale habe baten txintxilizk. Argazki batzu etara detsegu, eta bertatik zenbatuko dittu laborategixan (lonekin ixtia eta urteera bakarretik derrigortziari traumatikuegixa eritxi detsa Lidek). Neri moltzo informe haundi bat begittantzen bajatan be, mota bi zeguazela azaldu destaz: Rinolophus euryale eta Plecotus? Kumak be seiñalau destaz, batzu txiki-txikixak (ule bakuak). Oso politta izan da, nahiz eta moltzuan azpixan pasatzian “euri” fin susmagarri batekin busti garan (saguzarren txixa, gero azaldu destanez).

Kolonixia hor dagonez (oin dala aste bi ez zeguazen), ez zekan zentzurik Alperdon neurketia egittia. Halan be, bertara juan gara Lidek lekua ezagutzeko. Sorpresa: beste lur-jauzi bat gertatu da. 200-300 bat kg lur eta harri-laja, sarreran gaiñian (ez dau blokeau). Txarto gogoratzen ez badot, igaz-edo beste lur-jauzi bat detektau genduan, 300-400 bat kgtako harri biribil haundi bat. Bistan da Alperdoko sarreria ez dala, ez, denda kanpañia jartzeko lekurik onena...

Plecotus generoko saguzar bi, San Leon I koban (Araba), 1958 inguruan. Artxiboa: Pepe Elejalde (GEA-AET)

 Ritmo onian dabil Lide bere ikusketak egitten. Juan dan astian gurekin Lezaten izan eta gero, Santa Isabel de Ranero (Karrantza) eta Gesal (Maeztu) kobazuluetako saguzarrak neurtzen izan da. ADES-en eskualdietako kobetan behintzat, guk ahal dogun guztian lagunduko dogu. Gure lagun uletsu txikixen alde!