09-XII-26: Gotzon, Oier.
Prospektatzen Aterreta inguruan. Basuan zihar “largo” batzuk eginda, ez dogu ezer topau, baiña asko dago begiratzeko ondiok.
Gero, Basobarri erakutsi desta Gotzonek (pendiente topo eta argazkixak egitteko) eta azkenik Irukobal desobstruitzera juan gara, sorpresa atsegiñakin: adar eta hondakiñen azpixan bittartia dago, errez pasatzeko morokua. Ni jaitsi naiz, eta pare bat bide geratu dira begiratzeko (soka bategaz hobeto), eta haize korriente ahul bat.
09-XII-19: Idoia, Gotzon, Oier.
Iturtzeko lezara, hondoraiñok allegatzeko asmoz. Egin egin dogu, potzurik luzenetan argazki pare bat eginda be.
Errespetuz pasau gara istripuan lekuetatik: harrixa desprendidu zaneko pareta; Kepi eta Gerardok kolpia hartu zebeneko erlaitza (eta gero 8 ordutan euren babeslekua izan zana, laguntzia allegau arte); Gotzon konortia galduta geratu zaneko frakzionamentua... Isi-isilik giñoiazen arren, bildurra aidian susmatzen zan, baitta hormetan apoyatzeko modu bereziki delikauan. Eta halan be, harrixak jausi. 50 eta ¿80? metrotako potzuetan –batez be azken honetan- harrizko ezpata zorrotzak pasau dira gure begixen aurretik, poliki-poliki illuntasunetik agertzen, meheiak, hauskorrak eta mortalki ederrak.
Arrasto “arkeologiko” ugari be ikusi doguz pasa dan sartukeran eta oinguan, baitta pizkat garbitzeko aprobetxau be. Lazo bi; gubilla, spit eta guzti; orratz hipodermiko baten zorrua; erabillittako gasia; guante bi (neuk hirugarrena laga dot, involuntarioki); manta termiko baten hondakiñak; telazko poltsa bat; “filipinos” paketia, plastikozko platerak eta kutxarillia; artifizieruen kabliak... 1991ko istripu eta erreskatian laburpen ona emoten dabenak.
Esploraziñua ez da agortu Iturtzen: Gotzonek esanda, potzu barrenian dagon leihatilla paralelua begiratuta dago, baiña goragoko leihatilla eta meandruak ez (istripuan erlaitzan parian, eta bestiak). Paraboltak eta plakak ipiñitta geratu dira (bat izan ezik: zulua egin dogu bakarrik), hurrengo baten rebisatzeko.
Trakamañera joatea beti izaten da oso gogorra. Eskalada egin beharrekoa kobako zakonean istorioa konplikatu egiten da. Gaurko egunean, eskalada artifiziala egin dugu 20mtakoa usteldutako orma batean. Tema oso serio da. Azkenean lortzen dugu eta ikusten da itxaron beharko dogula zeozer ospatzeko. Lehio heldutakoa zulo bat irekitzen da, estalagmitak batzuk dira. Gutxienez, gaurko irteera gogoratzekoa izango da "vuelo" bategaitik egin dana eskalatzerokoan. Anklaje bat irten da lekutik eta "factor 2" eko hegaz izan da. Holako gauzak Trakamañeko koban gertatuta ikaratzeko modukoa da.
09-XII-6: Idoia, Gotzon, Bikain, Oier.
Iturtzeko lezara, sokorro fitxako errepasua egittera.
Lezara ondo allegau gara. Sarrerako instalaziño pizkat prekarixua geratu da, arte arbola batetik desbiadore batekin... hortik aurrera arazorik ez, bigarren potzua eta hirugarrenian (50 metrotakua) paraboltak ipiñi doguz baterixa barik geratu garan arte. Hurrengo egun baten bueltau biharko gara, hondua jotzeko. 50 metrotako jaitsieria politta dala eta, argazki edo bideo baten hartziaz berba egin dogu.
09-XI-21: Txemon (GEA), Bikain eta Oier (ADES), eta beste 13 lagun Atxurrako kobara bisittan.
Ibillaldi politta egin dogu eta gure bildur nagusixakin (talde deskontrola eta istripuak) ez dogu arazorik izan. Horrekin bakarrik pozik egon geinkian; baiña halan be, ondo pasau dogu. Ibilbidiak ez daka paso larri asko, baiña eurak nahikuak izan diraz “tapoiak” egitteko eta gauziari emoziño apurra emoteko: meandro erdi-inundauan gaiñetik pasatzian, nahikua ondo ibilli dira danak; kornisako katazulora allegatzian, ostera, izardixak etara dittu batek baiño gehixago –eta gehixago bueltako destrepian- eta azkenik, batzu ur-potzu haundiña be pasatzera ausartu diraz.
Nere partetik, azken lateralan marrazkixa egin dot, baitta bidegurutzeko pareta atzeko
Sorpresa gazi-gozua be hartu dogu, goiko bidetik urtetzeko asmua genkan eta azken laminadoriak saguzaharrez bete-bete-bete eginda topau doguz. Irudi eder honen aurrian zentzun ekologikua nagusittu da, eta bueltan juan gara beheko pisora. Sarrerako bidetik gora eginda be, goiko sarrerako aretua quiropteroz beteta topau dogu eta hurrengo baterako geratu da parte horren ezagutzia.
Gustora ibilli gara halako talde formalakin, eta gonbidapena eginda geratu da: hurrengo gurekin etortzen segidu nahi dabenak, atiak zabalik dittu.
Urten eta Bikain bere lagunakin juan da Armiña-Lamiñak trabesixia egittera; harek be kontauko dittu beriak.
09-X-17 eta 18: Idoia, Petrus, Gotzon, Bikain, Urtza eta Oier.
EEE-ko Simulakro Orokorra Aralarren (Pago Mari). Oso interesgarrixa izan da errealidadetik gero eta hurrago dagon prozedimentuotan parte hartzia. Nahiz eta ariketa bat izan dan azken fiñian (3 kamilla mobidu doguz 5 talde artian), benetako erreskatian usain gehixago zekan harek oiñ arte egindako kurtsuak baiño, eta horrek ba daka berezko balixua. Itxainaldixak, hotza, berua, loguria, aginduak, ezustekuak, PC-ko dinamikia, bakarrik konpondu biharra... ondo dago hortan gero eta hobeto moldatzia. Gaiñera, ba dakigu hurrengo erreskate edo simulakrua, itxaiñaldi luzietarako entretenimendu pizkat eruatia ondo etorriko dala.
Handik bueltan, Mendexako zubi ondoko tabernako garaje atzian agertutako meandro hori ikustera geratu naiz. Metro bi ta erdi sakon, 4 bat metro altu, baiña ez da somatzen ez haize korrienterik ezta jarraipen aparenterik (kolmatauta dago). Etxe atzeko karkaban be ez da ikusten haitzulorik mendixan kontran.
09-IX-27: Idoia, Ibon, Oier.
Iñeritzen, hondoraiñoko tramua instalatzen. (-) 100 metrotako estuasuneraiñok dana bizkor eta ondo juan da. Pasau be, erreztasunez pasau dogu. Handik aurrera ostera, tramo horizontaletan kontaktu bisuala ez galtzeko astiruago juan gara, eta halan be pare bat bidar galdu. Vivac-ian jateko gauzak lagata, hondoraiñok abixau gara instalakuntza materixalakin. Lehelengo potzuan ostera, arazua: ¡sokia ez da allegatzen! Bi metro falta. Zalantzetan egon gara eze, soka bakarra zan luziagua, eta berau hurrengo potzu luziago baterako bihar genduan. Hondora ez allegatzeko resignauta, aurrera egin dogu; azkenaurreko potzuan, fitxian arabera soka bi enpalmau bihar genduzen beheia jotzeko. Halan egin, eta bajatzen garanian... ¡sokia sobra! Instalaziño fitxan beste akats bat, antza. Soken nahaste honetan ordubete inguru galdu dogu.
Pozik halan be, azken sokiakin azken potzua jaistia lortu dogu. Bertan, azken lokatz ranpa bat geratu jaku igotzeko, goixan leihatilla batekin; gaurko ekittaldixakin konforme, gora bueltatzia pentsau dogu, nahiz eta nik goiko leihatillatik pasatzeko goguekin geratu naizen (gero planuan konfirmau dogu: azken
Gorutzko bidia hartuta, uste genduana gertatu da: petatiak gero eta kargauago, bidia askoz be neketsuagua eta luzia egin jaku. Goizeko hamar ta erdixetan sartu gara, eta gabeko hamabixetan urten dogu.
Eguneko irudixa: meandro estuenian, bakardadian bestien zain, bihotz taupadak (pasauko naiz, ez naiz pasauko) eta hego-xaflada batzu: flap-flap, flap-flap-flap. Begiratu, eta saguzahar haundi bat illunttasunian juan-etorrixan, galerixian zabaleria baiño haundixagua bera.
Oharra 1: guk instalautako soka guztia etara dogu, eta beste bat (vivac-etik behera jaisten dana). Hurrengo potzuko sokia kenduta geratu da, baiña ez dogu etara: petate barruan jasota geratu da (hurrengo desinstalatzera doianak ikusteko moduan).
Oharra 2: zabor pixkat be etara dogu, bestiak beste botilla guztiak (ez da geratu ezer erateko, hurrengokuak kontuan hartizue)..
09-IX-19: Petrus, Ibon, Bikain, Urtza, Gotzon, Oier.
Iñeritzeko lezan, datorren hilleko simulakrorako entrenatzen. 270 bat metro instalauta geratu dira. Danok ondo ibilli gara frakzionamentuak pasatzen; lan gehixago emon desku -100 metrotako estuasunak. Arpegi txarrez ikusi dogu hondakin pillua: poltsak, barrita energetikuen plastikuak... baiña gehixen-gehixena karburo hondakiñak, diferentzixiakin. Gotzonek esan deskuanez, aste honetan bete dira 30 urte leza honetara lehelengotz bajatu zanetik, eskala bat eta espartzuzko sokekin. Bera eta Petrusek 15.00etarako urten dabe, eta bestiok 20.00etarako kanpora allegau garanian sorpresia emon deskue: Gerardokin batera, ¡gure zain egon dira txokolate beruakin!
Datorren astian instalatzen amaittuko dogu eta -350 metrotara allegau, hondua jotzeko. Gero dana desinstalauko dogu.
Beste lekuetako espeleologuei: leza ikusgarri hau bisittatzia nahi badozue, datorren zapatua egun ona izango da. Interesa badakazue, bialdu mezu bat txikillana@gmail.com helbidera eguena baiño lehenago. Jente nahikua egon ezkero, lezia pizkat garbitzeko aprobetxau geinke.