Mugi (aka Mugako zulu)

130427: Unai, Josu, Idoia, Gotzon, Oier.

Unaiek daka azken berbia, baiña nere ustez klaru dago: katalogo asuntuetarako Mugi izena erabilli biharko gendukiala uste dot (Mugi ondarrutarrez = Mugie gernikarrez = Mugia eibartarrez), baiña... deklinatzerako orduan Mugatik, Mugara, “Mugako zulu” (ondarrutarrez noski).

Gaur desobstrukziñuakin jarraitzera, gure mutxatxuak perretxiko garbiketia egin eta gero, eta egunotan euri gitxi egin dabela aprobetxauta (atzo truxalak bota zittuan, baiña ondiokan ez da leza barruko ur dinamikan igarri). Espatula kolpe majistralak emon dittuez Gotzonek eta Josuk, baiña halan be taladruan baterixak uste baiño gitxiago iraun detse. Proba tekniko batzu egin biharko diraz...

Unai, Idoia eta ni Shangai paso azpixan zain genguazela, argazki speleosujerente batzu egitteko aprobetxau dot. Koko troglobiuen arrastorik be ez dot ikusi. Unaiek fosil nahikotxo identifikau dittu; argazkittara gatozenian kontuan hartu,primer plano batzuk etaratzeko.

---------

SHANGHAIKO MAGOAK

Ondarrutarren  batek oraindik asunto "korapilatsu" bat dauka esku artean konpondu beharra, hori argi dago, ekipatzeko orduan. Asuntu elektrikoan ere ez gara txarto ibili, baina ez da nahikoa izan. 

Perretxikoen sasoia ere badirudi amaitu zaigula Mugin, Ertzaintzak egin du bere lana. Basoko jabeak ere egin du bere lana dirudienez, heldu garenean pinu pilo bat botata aurkitu bait ditugu Mugiko Zulurako sarrera oztopatzen.  

Berez 7 magia truko egin behar omen genituen, eta 4rekin etxera joan behar izan gara, oraindik Mugiko Zulu ez baitzaigu uzten sartzen. Malefizioren bat bota omen digu etorri ezin izan den LIDAR-Lari batek? Eta atzean gela bat ikusten da, gelatxo ederra. Hurakanik ez, baina haizetxoa bai. Iñeritze bezala hoberenean itxi egingo al zaigu? Orubixeko errekan "bainatu" ahal izango ote gara inoiz? Hurrengo kapituluan... El Desenlace!

KANTABRIATIK

Pasadan zapatuan leiza berri bat esploratzen egon gara gure frantziako lagunek gonbidaturik. Hau da beraien krokikia eginikoa: http://karstexplo.fr/blog/

Le retour des Vieux Croûtons….


Mardi 23 avril 2013 Samedi 20 avril 2013

Nous voici enfin de retour dans ce gouffre qui attendait notre venue depuis l’automne dernier (Gotzon Aranzabal, Sandrine et Patrick Degouve, Guy Simonnot). Pour mémoire, ce gouffre avait été exploré pour la première fois par le SGCAF dans les années 80. Lors d’une nouvelle visite en 2011, nous trouvons la suite après une courte traversée dans le puits d’entrée. Le courant d’air nous guide vers un méandre étroit, entrecoupé de petits puits et qu’il faudra élargir à 5 reprises. C’est besogneux, mais il y a des signes qui ne trompent pas. Notre dernier assaut, en novembre 2012, nous amène au bord d’un puits plus vaste qui semble marquer la fin de la zone étroite. Malheureusement ce jour-là, nous n’avions pas suffisamment de corde.

Samedi, le ciel est clair et malgré la fraîcheur matinale, le courant d’air est bien présent. Au terminus, Sandrine commence l’équipement. Après quelques mètres de méandre vertical, le conduit perce la voûte d’une belle galerie fossile (P.20). Cela ne nous surprend guère car nos amis de Santoña étaient également tombés sur des galeries perchées à ces altitudes dans le réseau de los Primos situé à quelques centaines de mètres de là. Nous commençons par explorer celle-ci, délaissant un vaste puits où les pierres dégringolent assez loin. Notre progression horizontale est de courte durée car au bout d’une quarantaine de mètres, la galerie remonte brusquement et il faudrait faire une escalade d’une dizaine de mètres pour atteindre la suite. Nous verrons ça plus tard.

Au bas de cette remontée, un méandre a surcreusé le plancher et se prolonge par un puits mais nous lui préférons celui vu au bas de la corde, plus gros et plus commode à atteindre. Avant nous visitons un petit diverticule avec un puits remontant bien ventilé et bouclons la topo.

L’équipement du gros puits nécessite de se décaler un peu pour éviter les chutes de pierres. Un premier cran de 30 m nous amène à l’entrée d’un méandre barré par quelques blocs. Après un ressaut de 3 m nous retrouvons rapidement un autre puits. Cette-fois-ci, les cailloux rebondissent beaucoup plus loin. C’est certain, nos 130 m de corde déjà bien entamés n’y suffiront pas. Nous descendons un nouveau cran de 20 m et sommes réduits à contempler le nœud final qui se balance dans le vide. Il y a de l’air, de l’écho mais pas assez de corde… Nous sommes vers -140 m, et visiblement, les cailloux, eux, dégringolent jusqu’à -200 m.

La journée n’est pas terminée et nous retournons dans la galerie fossile pour explorer un autre petit puits proche du précédent. Pas grand chose d’intéressant de ce côté, aussi, il ne nous reste plus qu’à remonter en terminant la topo.

Celle-ci reportée, nous nous apercevons que notre terminus est assez proche du grand puits du Pozo Negro, un gouffre voisin terminé à -260 m. Mais ce n’est pas cette jonction là que nous sommes venus chercher, alors le suspense reste entier.

info Patrick Degouve

Mereludin eta Kurtxian

Argazkiak.org | Amillaga © cc-by-sa: ades

(130420ko informaziñua; koordenadak eta datu sensibliak artxibuan)

Goizez, Oier.

Lehelengo Amillagako aterpia ikustera (IS-46 kodigua emon detsat). Marga estrato gogor biren arteko hutsunia da, toki batzutan 2m altu eta 2m sakon hartzen dabena. (...)

Argazkiak.org | M-16 © cc-by-sa: ades 

Gero, M-16 kobako bigarrengo sarreria hobeto ikustera. Errez allegau naiz bertara, eta bestia lako urteera bat da, garrantzirik bakua. Antxiñako galerixa bat da, gero rekonstrukziño formekin estalitta, eta atzera be higatuta (kolada baten ondo ikusten da). Topo osatu, eta listo.

Argazkiak.org | Zulueta errekaburua © cc-by-sa: ades 

Azkenik, Mereludi portu gaiñera igo naiz, Zeleta basarri azpiko sakunian neguan ikusten dan lurrun kolumnian jatorrixa argitzera. Zeleta gaiñekaldeko basarrikuei galdetuta, ez dabe han kobarik ezta ur epeleko itturririk ezagutzen. Errez allegau naiz behera, sasixak ondiok indarra hartu barik dagozelako. Marga motako harrixa ikusten da erreka barrenetan, eta leku baten formaziño pseudokarstiko kurioso bat topau dot (M-27 kodigua emon detsat): hiru hundimentu, lurpeko ur korriente txiki baten gaiñian lerrokatuta. 20 bat metrotako tramuan ura lurrezko galerixa batetik doia (40x20 zm), eta biharbada hor hartutako humedadiak eragin leike egun hotzetako lurrun hori.

Arratsaldian Esteban, Saioa, Gari, Nikole, Danel, Mario, Niko eta Oier.

(...)

Txantantorretik behera Abittagaraiñok jaitsi gara.

Bidian, Mariok leza bat señalau desta, Txintxillarra izeneko parajian. Bere esanetan “ba daki bertan ibilli garala”, eta bai: neri IS-26ko potua begittandu jata (ez naiz barruraiñok sartu). Halan be, koordenadak ez deste koinziditzen kataloguan dakagunakin (eta bixak ED50 dira). (...) Barriro bueltau biharko gara, gauzia argitzeko.

Abittagan, sarrerako rejia ondo topau dogu, nahiz eta torlojua soltatzia asko be asko kostau jakun (ugartuta). Mario, Esteban, Gari, Niko eta bostok sartu gara, galeria printzipala ezagutzera. Formal-formal ibilli dira danak (saltorik ez, korrikarik ez, saguzarrei molestau ez) eta uste eze asko gustau jakela esperientzixia (euretako gehixenak estraiñekotz sartzen ziran kueba batera).

Txantantorrera bueltan, Mariok leza gehixago erakutsi nahi izan destaz, eta bestiak etxera bialduta basuan sartu gara.

Lehelengo, IS-27tik pasau gara. Mariori inguru horretako toponimuaz galdetuta, ondoko basuana esan desta: Abosolo (gure kataloguan lezia Mandolarre izendatuta dago, mendixangaittik). Kasu honetan, koordenadak koinziditzen dabe: (...)

(hamendik aurrerako hiruren deskribapena eta izendapena bat ez badatoz, nere akatsa da; hurrenguan konprobau)

Argazkiak.org | Aterreta © cc-by-sa: ades 

Lehelengo ikusi dogun leziak sarrera biribilla daka, 1x1 metrokua, eta 10 bat metrotako potzu bakar eta zabala ikusten da, kanpai forman, derrigorrez sokaz jaistekua. Honduan harri txintxarrezko solu planua ikusten da. Haize korrienterik ez. Badirudi katalogauta ez dagola, eta beraz IS-47 kodigua emongo detsagu. Proposatutako toponimua: Aterreta (mendixan izena). (...)

Argazkiak.org | Abosolo II © cc-by-sa: ades 

Bigarren ikusi doguna, potxi baten ertzeko arrakala baten dagon lezia. Lehelengo jaitsieria arrakalatik egin leike, oposiziñuan, 4 bat metruan, repisa bateraiñok. Repisa horretan zulo txiki bat dago, penetrablia, eta bertan burua sartuta 15-20 bat metrotako jaitsiera sinuosua ikusten da, arrakalian norabidian, eta harritxintxarrezko solua distingitzen da. Haize korrienterik ez. Begibistan dagon tramua librian jaistekua dirudi, baiña hobe materialakin etortzia badaezpada. Hau be ez dirudi katalogauta dagonik, beraz IS-48 ipiñiko detsagu. Proposatutako toponimua: Abosolo II (hau be Abosolo izeneko basuan inguruan dagonez). (...)

Argazkiak.org | Aitzgane © cc-by-sa: ades 

Hirugarrena, Aitzgane mendiko tontor aldian dago. Sarreria oso txikixa bada be (20x30 zm) errez desobstruidu leike. Burua sartuta, haize korriente minimua somatzen da. 20-25 metrotako potzu bertikala ikusten da, eta harrixa botata bertan gelditzen dala dirudi. Barrixa dirurixanez, IS-49 kodigua emongo detsagu. Proposatutako toponimua: Aitzgane. (...)

Oharrak:

-         Mariok interesa daka kobetan, loibei erakusteko-eta, eta Txotxinkobia zalakuan Jentilkoban egonda dago (“Kaltzaburu” izen okerrez katalogauta dagona, borda baten arrastuak dittuana). Azalpen batzuk emon detsadaz Txotxinkobia aurkitzeko.

-         Kurtxian “poto” esateko berba lokala “potxi” da (potxixa). Beraz: potxittik, potxira, potxian, potxiko...

-         Mendi publikua (propiedade pribaua ez dana) izendatzeko berba generikua “usa” da.

-         Mario umia zala, Txantantorretik Urgitxira juaten ziran, hango errotan garixa apurtu, eta uruna ekartzeko bueltan.

-         Bere esanetan, oin dala denpora bat zundaketa batzu egin ziran, Abosolo ingurutik pasatzen dan fraktura horretan (Oiz mendittik ei datorrena) gasa egon zeikialakuan. Fraktura horrek dolina-lerro batekin koinziditzen dabela dirudi (LIDAR-rian begiratuta).

Osiña, Oraingoan Goitik!

Part: Idoia, Ritxar, Antua, Zeberiotarrak

Ahalegindu ginen behetik pasatzen Osina (oraindik beste buzeadaren bat egin beharko den arren), eta oraingoan goitik ahalegindu gara. Osinako sifoiaren gainaldean eskuinetara joanda (uste dut!) dagoen gela ikusgarri hortan eskalatu dugu, sokak amaitu diren arte. Gure eskalatzaileen expertoen arabera, eskaladak "promete!".

Cast: Intentamos pasar Osiña por abajo (aún habrá que hacer alguna que otra buceada), y esta vez lo hemos intentado por arriba. Sobre el sifón de Osiña, yendo hacia la derecha (creo!), hay una sala espectacular, y allí hemos escalado, hasta que se nos han acabado las cuerdas. Según nuestros expertos escaladores, la escalada promete!

Goizean euria egiten zuen, baina tabernan gosaltzen amaitu dugunerako atertzen hasia zegoen. Kezkatzen hasia geunden batzuk Osiña II-ko Leizan kristoren basatzada sortuko ote zen, baina azkenean falsa alarma.

Oraingoan kolektorean zehar lasai lasai joan gara, eta kobazuloa disfrutatu dugu, disfrutatzekoa da eta. Pare bat pasu ekipatu egin dira. Bata, IVko eskalada "desplomatu" bat dirudien pasu hori, eta bestea gours-kalderoa bordeatzeko pasamanos bat. Amaitzeko, estalaktita artean pasa behar den paso-aereo hari (denok dakigu zein den...) goitik beste bide seguruago bat aurkitu diogu. Zati batean pasadan astean Iñakik eta Unaiek egin genuena!

Pasamanos ikusgarri bat pasata, eta arrastaka une batez joanda, bapatean gela erraldoi hori agertzen da. Ez da espero halako leku estu batetik halako gelatzarra agertzea, geologiaren misterioak!

Idoia, Unai eta Josuk vivac-manta termiko bat egin dugun bitartean, Antuak eskalada egin du Ritxarrek aseguratuta. Rampa deskonpuesto bat da hasieran, aseguratzeko leku gutxi, eta gero hobetu da harria.

"Gotzon lo hubiera hecho en libre", "hemos llegado a Argatxa o ke!", "todavia ahi?" eta halakoak entzun behar izan dituzte eskalatzaile gizajoek. Frakzionamenduak egin behar izan dituzte, eta largoka eskalatu. Hormara begiratuta, eskumatara, segi egiten omen du, haizea badago eta gorantza doa, eta gainera huts handia ikusten omen da! Gauza txar bakarra dauka honek, sifoia ezkerretara dagoela...

Bestela betiko martxan, txorradak entzun dira estalaktitak beste, eta leiza berriaren "garbikea prozesua" jarraitu dugu. Badirudi sekula ez dela amaitzen garbitzen!

Unaiek desekipatu dut. Ia dena desekipatuta zegoela, gorengoko frakzionamenduan, potrotatik zintzilik dagoen kordinoaren korapiloa soltatu eta petatea leizan behera erori da. Berriro ekipatu behar izan dut petateraino (ia behean zegoen) eta berriro desekipatu. Gauza bat argi, leizea behintzat oso ondo esploratuta geratu da!

Nahiko espeleo izan da egun baterako...

ILLUNTZARRETIK EGUZKIA ARTZEN

Part.: Oskar

Illuntzarrera joan naz bueltatxo bat ematera eta zulotxo pare bat ikusi ditut. Dirudienez bat esaguna da eta bestea ez nago zihur katalogatua dagon edo ez. Bada ezpada, lezearen argazkia eta kokamena artu ditut. Harria bota ezkero metro batzuk bera doa. Ez neukan materialik, ortaz beste egun baterako utsi behar.

Endeizako Leizea - ("La dolina que no tenía cueva")

Part: Unai eta Gotzon

Arrupe Ilustratuak (hor inguruan dagoen baserriaren jabeak) esan omen zion Gotzoni kotxe bide ertzean dagoen "de libro"-ko dolina harek ez zeukala kobazulorik. Errepideak buelta egiten du dolina bordeatzeko, eta dolinaren hondoan, leizea egotea tokatzen den lekuan, leizea zegoen. 40m sakonera sartu gara beherantz behintzat. 2 putzu 15m ingurukoak, eta beren artean gela zabal bat, eta arrakala garbi ikusgarri bat. Haizea ere igartzen da, eta arrakala nagusiaren esplorazioa oraindik ez da amaitu! Ez da gutxi kobarik izan behar ez zuen dolinarentzako.

Cast: Arrupe el Ilustrado (el propietario del caserío de la zona) le debió de decir a Gotzon que esa dolina "de libro" que está al lado de la pista de coches no tenía cueva. La carretera bordea la dolina, y en su fondo, donde toca haber sima, había sima. Ya hemos entrado al menos 40m. 2 pozos cada uno de 15m aprox, entre ellos una ancha sala, y una impresionante fractura vertical. También se nota aire, y la exploración de la fractura vertical aún no ha acabado! No es poco para una dolina que se suponía que no tenía cueva.

Ilegalean, ostegun arratsaldeko 3etan, han batu gara Gotzon eta Unai dolinaren alboan. Unairentzako ekipatze ikastaroa zen. Lehenengo paraboltak, eta ez direnak izango azkenak. Baita ere lehenengo kagadak korapiloetan. Gerrian jesukristoren katxarreriaz egindako gona, leizan edonon ataskatzen zena.

"Si ahí no hay cueva dejo la espeleo" esan zuen Gotzonek leiza topatu aurretik. Gaur desobstruitu egin behar izan dugu, harri batzuk kendu, lurra garbitu eta gainean (nahita jarrita) zegoen harritzar batek izerdia atera erazi digu.

Unai bajatu naiz eta pare bat parabolt sartu ditut ( denboraz baina ganoraz sartutakoak) Gotzonen laguntzarekin. Kabezeraz aparte, frakzionamendu bat eta desbiadore bat. Eta leiza garbi bat gela zabal baten sabaitik bajatu arazten zaituena.

Gotzon goian zegoen bitartean buzorik gabe, nik leizea miatu dut, eta laister agertu da arrakala bertikal handia, eta haren behera bajatzeko 15m inguruko putzua. Garbi garbia.

Gotzon kotxera joan da soka gehiagoren bila, buzoaren bila eta topo-ko ekipoaren bila. Eta putzua jeitsi dut Unaiek eta arakatu, Gotzonek topoa egiten zuen bitartean. Arrakalaren amaieran estutu egiten da, baina arnesa kendu ezkero pasa daiteke. Berriz etorri behar da.

Argazki batzuk atera eta kanpora, apurka apurka desekipatzen. Parabolten esparragoak geratu dira bakarrik koban. Berriz ere erabiliko ditugu!

Gernikako lokalera joan gara gero. Gaur osteguna da eta!

OSIÑAGAKO SIFOIAN

130413: Ritxar, Iñaki, Unai, Josu, Gotzon, Antua, Oier.

Osiñara, azken sifoian dzapart-ikusketarako. Antuanek egin dau, eta sifoia haundixa izanda hiru-lau lekutan saiatu dau aurrera egittia. Momentu batzutan bere argittasuna be bistatik galdu dogu... ez dot entzun bere deskribapena, laster juan bihar nintzalako lagiñetan ibiltzera. Bai entzun dot hurrengo Damien urpekarixari erakusteko modukua dala.

Grabedade tranpan oso ale gitxi jausi jataz, edo bapez; halan be, karnata inguruan mobimendu haundixa zeguan, eta ale batzu harrapau dittudaz: 3 pseudosinella? (saltoka zebizen, kostau jata harrapatzia), 15 quaestus, eta intsektu pterigota 1. Hortaz gain, handik kanporako bidian marmita haundixen lekuan nasia ipiñi dot, “ganbax” karnata barri esperimentalakin.

Sarrera barrittik egin dogu sartu-urtena; gora gentozela Atxarte II izan dogu buruan batek baiño gehixagok, gogortasun eta lokatzangaittik. Urtetzerakuan sarrerako sokia kendu dogu, garbitzeko (txapak horman geratu dira).

---

Batzuk ahaztuta geunden buzeo-botilaz betetako petateek lepoan egiten duen sentsazio ederraz, baina ez dago Osiñako koba, Argatxa Handiaren uren sarrera, bezalakorik hori gogorarazteko. Gotzonen Leize-Pintxazo berri honekin, alkantarila hura aurreztu dugu, baina, dena egia esan dadin, bat baino gehiago "Penuriña II" deitzeko puntuan egon gara, "denok" dakigun leize "harekin" konparatuz. Baina bromak kanpora, Osinagako urzuloaren errekaren galeriak oso Ederrak dira, eta sifoia ikusgarria da!

Antuak ez du norabidea bat ere argi ikusi, sifoi ikusgarri honetan bainatu zaigunean, ura lur partikulaz oso zikina bait zegoen. Hariak jarri ditugu eskuineko horman, gero ezkerrekoan, eta ahal duen guztia miatu du, zuloz zulo, ertzez ertz, baina momentuz gauza luzatu egingo zaigu.

Oierrek bere bio-lana egiten zebilen bitartean, jada atzera buelta eginda koba erdia edo, berak zeukan tranpa batzutan, bere alboan Balentziano batzuk petateak deskantsatzen ebizen, baja forman edo?. Lekeitiarren bat ere une batez, eta atzean zuen turista, galdu egin dira, baina dena lapsus bat izan da, kobaren sektore berriak esploratzen geunden!. Expert-ak atzetik etorri dira, baina ez denbora askorako, eta rehabilitazioan zegoen Shangaitik etorritako txinon bat "kabroneeees!" ka ere jarri da leize berrian gora.

Eibartar eta Txino batek "Agur Zuberoa" kantatzeari ere ekin diote, leize berriaren inguruan, ez dakigu terapia sikologikoak funtzionatu duen.

Beti bezala buzoen koloreak desberdinak genituen sarreran, baina irteeran denok genituen berdin : marroiak.

Osinako ur-sarrera originalaren sarrerako errekondoa arduratu da hori konpontzeaz, ekipamentu guztia garbitu bait dugu eguzki ederretan, kotxera igo aurretik.

Eskalada bat ere falta da oraindik, ez ahaztu!

BIGARREN JAIOTZA

Zeberioko txahala (ADES) from Oier Gorosabel Larrañaga on Vimeo.

Bazen behin egun batean espeleoko lagun bat joan zan leizeak aurkitzera. ¡Ai ba! nolako sorpresa hartu zuen gure lagunak: ¡behi kumetxoarekin! Bere begiek oso ikaraturik, laguntza eskeintzen zion. Orduan, Antua, Ritxar eta ADESeko aitonarekin prestatu zuten sokak eta tresnak guztiak eta joan ziren erreskatera. Oso arin atera zuten. Gure laguntxoa berriz jaio zen.

¡Ongi etorri!

ERREPORTAJEA:

Antua, Zeberiotik zebilen zulo bila eta holako batean, berez zulorik ikusten ez zen lekuan "estaba todo lleno de maleza y sin limpiarlo no se intuía que puedese haber ninguna sima". Berak bakarrik, leza txiki berria instalatu zuen (15 bat metroko bertikala), eta zelako sorpresa!, leza barrenean, urten ezinik atrankatuta txahaltxo bat zegoen gosez hiltzen "menudo susto! allí estaba mirandome, no podía dejarla allí"
Bi aldiz pentsatu gabe, Gotzon-i (Bere arabera "ADES"eko aititea) eta Ritxar-i deitu zion, erreskate bat montatuz:
"preparamos un polipasto y allí fuimos, hicimos lo que pudimos para sacarla de la estrechez sin hacerle daño..."
Zorionez, azkenean lortu zuten animalia zulotik ateratzea, gixajoa argal-argal zegoela zioten... hala ere, oraindik zailena geratzen zen, nondik etorri zen txahaltxoa? ama berriz aurketzerik posiblea zen?
Gotzonek dioen bezala "por suerte y para alegría de todos, subimos a la "txahala" a un campo arriba en el monte, y nada mas sacarla del coche... MUUU! MUUU!, la biología o lo que sea hizo lo suyo y hija y madre, corriendo se reencontraron..."
Amaiera polita historioarrentzako, batez ere Gotzonentzat, aurretik zuen "trauma" bat gainditzeko balio izan baizion, poztasun pertsonala lortzeaz aparte:
"lamentablemente, un aterior rescate de una vaca no pudo acabar peor... la cuerda falló en el último instante y la vaca cayó de nuevo a la sima, muriendo allí..."
Merezi zuen horrelako poztasun bat lortzea!!!

Cast:

Antua, andaba por Zeberio buscando cuevas, cuando encontró una sima donde nadie se esperaba encontrar nada: "estaba todo lleno de maleza y sin limpiarlo no se intuía que puedese haber ninguna sima". Él solo, instalo la pequeña sima (un pozo de unos 15 metros) y menuda sorpesa se llevó cuando encontro a una vaquilla allí abajo, atascada en una extrechez muriendose de hambre. "menudo susto! allí estaba mirandome, no podía dejarla allí"
Sin pensarlo dos veces, llamó a Gotzon y a Ritxar y montaron un pequeño rescate:
"preparamos un polipasto y allí fuimos, hicimos lo que pudimos para sacarla de la estrechez sin hacerle daño..."
Gracias al esfuerzo consiguieron sacar al animal de la sima, pero quedaba lo mas difícil: de donde habría venido la "txahala"? Conseguiríamos encontrar a la madre?
Como cuenta Gotzon, "por suerte y para alegría de todos, subimos a la "txahala" a un campo arriba en el monte, y nada mas sacarla del coche... MUUU! MUUU!, la biología o lo que sea hizo lo suyo y hija y madre, corriendo se reencontraron..."
La historia no podía acabar mejor, sobre todo para Gotzon, ya que aparte de la satisfacción personal, la aventura le sirvió para superar un trauma anterior:
"lamentablemente, un aterior rescate de una vaca no pudo acabar peor... la cuerda se falló en el último momento y la vaca cayó de nuevo a la sima, muriendo allí..."
Todos se merecían un final así, enhorabuena!

OSINAGAKO LEZIA II.

Osinagako trabesia prest dago egiteko!     Nor apuntatzen da?

Ze eguraldi egin dau gaur? Ba... aterkia eskuan artean edukita han ibili gara batzuk....

Atxondo-Mokaoko MinaGruyereZuluk

Part: Unai

Atxondo-Mokaoko Minazulu inguruan egin behar den lana aurreratzen hasteko, Mokao baserri aldera joan naiz, "Atxak" deituriko afloramentu silizifikatura (ondo esan omen dut?). Kanpoan dagoen dena errekistatu dut eta GPSan markatu ditut puntuak. Mokaoko gizonak esan zigun "minutu erdi harria klunklunka entzuten den zuloa" ere lokalizatu dut, eta tapatuta dagoen arren, arnasa dario. 20 minazulu eta hundimentu gutxienez topografiatu ditut, hori bai segurutik gehienak sare baten parte izango dira. Baten batek kareharri kobaren bat joko balu behintzat! Airea asko igartzen da, baina ez konstantea, hau da, seguraski afloramentuaren alde batetik sartzen eta bestetik irtetzen dena izango da.

Bertakoari arratsaldeonak emon eta gero, lanean hasi gara. GPSa piztu eta benga. Gora eta behera paseoan ibili eta gero, txapa gehiegi sartu gabe, hauek dira ondorioak.

Bistan dagoen harria, kareharri zilizifikatua da, hau da, kareharri kuartzo-transformatu bat bezalakoa. Harri bloke erraldoiak elkarren gainean daude amontonaturik, inguruan zeuzkan marga bigunak aspaldi erosionatu zirelako seguraski. Horregatik, afloramentuaren tontor aldean alperrik da ibiltzea leiza natural bila. Daudenak (baten bat balego), minazuloaren beheko nibeletan egon daitezke, minak kobaren bat joko balu edo. Hainbeste haizeren artean zati bat naturala balitz...

Afloramentuaren azpian, mina sarreren nibelean, marga hidrotermalki transformatu bat igartzen da. Eta gero beherago kareharria daukagu.

Afloramenduko goiko harkaitz gainean spit eta txapa bat dago. Norbait ibili da.

Mokaokoak esan duen zuloa han bertan dago ezagutzen ditugun zuloen alboan. 2m minazulo horizontal du eskuinetara eta ezkerretara zulo erdi-bertikal hosto-lur-zamarrez ia estalia. Azken zulo honek airea-arnasa apur bat botatzen du eta badirudi konstantea dela.

Aire gehien duena argazkiak egiten ibili ginen zuloa da (Mokao 6). Hundimentu baten ondorioz zabaldutakoa dirudi. Sekulako haizetzarra urteten du batzutan, baina hori bai, kanpoan dagoen haizearekin batera aldatzen dela dirudi barrukoa. Seinale txarra, horrek nahi bait du esan afloramentuko beste aldetik minan sartzen den haize bera dela.

Atxondo baserri aldera ere badaude zuloak. Batzuk erdi estalitako mina-zuloak dira, batzuk osorik estalirik daude (baina bertakoek esanagatik eta basoan duen itxuragatik argi dago minazuloak direla).

Atxondo baserri aldera kantera-minazulo eta abarrak ere badaude.

Orain geratzen dena dena ondo esploratzea da, topoa ondo egitea eta agian azterketa geologiko txiki bat ere bai (mineral batzuk batuz jeje).

Ullia baserriaren aldean (Alozatik ez oso urruti) ere badaude horrelako estruktura geologikoak euren minazuluekin. Haien puntuak ere hartu beharko dira.

Argazkirik ez dago, ze kamara ahaztu zait (beti bezala). GPSa ahaztu ez zaidanean pozik!

BA DAGO!

LEIZE BERRI BAT DAUKAGU URDAIBAIEN.

OSIÑAKO LEIZEA ITXAROTEN DAGO SARTZEKO
(HORI BAI, LEHENENGO LAN APUR BAT EGIN BEHAR DUGU)





Bideoa soinuaren froga da. Bolumena igo ondoren,
Osiñako erreka entzuten da.