2012/07/30

LARIZ 97



 


 ¡Ze koba interesgarria! Antua ta Ritxar exploratu zuten pasada astean.

Larizeko auzoan (gizaburuaga) aurkitzen da zulo berri bat, errepi ondoan.

Desobstrukzio batzuk egin da heltzen gara galeri batzuetara, Lariz kobara ematen duena "Lariz VII".
Galeri barriak (+ 400 m) ustegabe usten dituge bere morfologia neurri eta edertasunagaitik.

Antua ta Ritxar sifoi terminala exploratzen dute eta uste dabe segi egiten duela...




    


            

JURÁSICO


Espeleologoak aurkitu dugu gure "Parke Jurasikoa" Urdaibaien.


Foruko Pedro Ugalde Laguntzaz ta
informazioaz,exploratu dugu lehenengo koba zabalik dagoena Bizkaiko Kaliza Jurasikoetan.


30 m. gutxi gora behera, baina noski izatea bizkaiko koba zaharrena.

 

 
 

2012/07/29

Axlaor Trokan


2012-VII-28: gabeko 1.30ak badiraz be, gaurkua idatzikot; lotara sartuta begixak ixtian blokiak, harritxintxarra eta lokatza baiño ez dot ikusten-eta.
GAES eta ADES-eko Iñaki, David, Pedro, Josu, Unai, Bikain, Idoia, Martin eta Oier Axlaor Trokara sartu gara, desobstrukziñuan jarduteko; kanpuan Ritxar, Leire, Gotzon eta Mikel ibilli dira apoyo moralian.

Sarrerako potzuakin ahozabalik geratu gara kanpotar guztiok, eta hori bide lateral frakzionautik sartuta; zugaitzetik behera, 160 metro zuzenian jaistia zer dan pentsatzen egon gara danok... Susto polittta hartu dot nik, gaiñera, 30 bat kgtako harri-eraisketa bat eragin dotenian; susto doblia behetik zoiazen David eta Iñaki... Hurrengo sartualdixan bide-garbiketia egittia erabagi dabe, Larratik bueltan.

Desobstrukziño gunia sarrerako potzu hondoko derrubio-kono barrenian dago, kontrapendientian doian laminadore baten. Pasa dan astian Otsabiden eta bertan ibilli ziran ekipo birek komunikaziño akustikua lortu zeben, eta hango bloke anabasia eta hamengo laminadoria konektatzeko saiua zan kontua, eskonbrua etaratzia ezkerreko pareta azpittik gainditzeko asmuakin.

Bihar ona egin dogu, txandaka eta gogoz, Itxinako koben batazbesteko tenperaturia (6º) zeozelan bardintzeko batez be. Metro beteko sakonerako trintxeria egin dogu, bloke dezimetriko, txintxar eta lokatza kenduta; batzuon ustez freskura txiki bat etortzen zan behetik gora, baiña ez dakigu egitatia ala siñistu-nahixa baiño ez ete zan...

Atentziñua deittu deskuan gauza bat, eskonbruan artian eten barik urten dan hazur kopurua. Galerixian kokapenangaittik eta hazurren nahaste eta sakabanaketiangaittik ez dirudi zuzenian kanpotik jausittako materixala danik, eta sakoneriangaittik depositto zaharrak emoten dabe... Ezagun zan espezie desbardiñen nahastia zala, eta lagin modura roedore baten kraneua gorde dogu, paleontologuei erakusteko.
Burruka termikuan, eskuak apurtuta eta lokatz kargamentu nabarmenakin, 21.00ak aldera allegau gara Pagomakurrera (goiztxo, GAES-ekuen ohitturarako), Gigatronen doiñuak ahotan genkazela.

2012/07/19

Síndrome de Ponata

Diego, Sanda, Bruce, Martín
 
  Dice su diario de viaje que Stendhal cayó al suelo tras visitar la iglesia de la Santa Croce. Le fallaron las piernas y no pudo mantener el equilibrio; se sentía aturdido. Y tuvo que salir. Al parecer, fue incapaz de soportar la belleza de Florencia. Siglos después, aún suele referirse a esa reacción como el síndrome de Stendhal. En la espeleología existe otro fenómeno bien parecido, que reúne una etiología que no falla nunca: una cueva emocionante y el cansancio extremo. Entonces ocurre, seducido por las curvas subterráneas, y exhausto,  ¡casi muerto!, entonces, la salida de la cueva se vuelve una necesidad. Y cuando consigues atravesar la luz exterior: un momento de calma, y el éxtasis. Caminas como si éste no fuera tu mundo. Algunos equiparan estos síntomas a los de un zombi, otros a los de un asceta metafísico, y el resto a los de un poseído. Por fuera podrían parecerlo- sólo hace falta revisar fotos-. Sin embargo, yo prefiero llamarlo el síndrome de Ponata. Y cualquiera que conozca esa zona de hayales sabrá a qué me refiero.  

  Tres grandes exploradores me acompañaban en esta expedición. Nuestro amigo Bruce, guarda forestal de los bosques de Escocia; Sanda, que aparte de médico, es escaladora y capoeirista; y Diego, anestesiólogo, raíz cactácea y guía para la ocasión. Menuda tropa. Y todos ansiosos. Tal vez por eso el desayuno resultó efímero, ligero- aunque, eso sí, más contundente que un bol de Kellogs, ¡ejem!-. Durante el trayecto, Diego nos habló de otros tiempos, de la caliza terciaria y de las sierras vizcaínas en territorio alavés. Y a medida que nos adentrábamos en la montaña, aquellas épocas lejanas se acercaban más y más. Diego ya lo sabía, y en el momento exacto, dejó que la música sonara. Y las vimos. Musas para los espeleólogos. Grandes bloques de caliza. Así continuamos, maravillados entre socavones y ganado; ovejas y vacas y amigables espectros sin cabeza- mi reverencia a San Vítores-.

    Las conversaciones se iban quedando atrás, se mezclaban los idiomas, hasta que: silencio.
    Habíamos llegado a Sierra Salvada. 

  Recorreríamos parte del sistema del Hayal de Ponata; el tramo que discurre entre la SR-7 y la histórica SI-44, descubierta por el GEA en marzo de 1983. Cabe decir que esta cavidad es una de las más grandes de la CAPV, con más de 50 km de galerías topografiadas. Para nuestra travesía instalamos una cuerda en esa segunda sima. El agujero no podría ser más atractivo: una trampilla escondida entre hojarasca. No obstante, nuestra entrada sería otra. Así que volvimos a la dolina inicial para empezar el descenso. Surgieron algunos imprevistos que fueron solucionados en el acto; demos gracias al guía. Y comenzamos la travesía. Encorsetados en nuestros neoprenos, superamos las gateras y los destrepes iniciales. Un par de bajadas, y ese gran agujero. Allí empezaron los primeros síntomas. A partir de este punto, prefiero no describirlo con detalle; un mal adjetivo destrozaría las estalactitas y una frase mal hecha enturbiaría el agua de Kobata y no quiero ni pensar qué causaría un ritmo lento. Así que me limitaré a escribir visiones borrosas e inconexas.

  De hecho, para entender la cueva, tal vez sea apropiado compararla con la teoría física de los multiversos. Es decir, realidades paralelas que coexisten en un mismo conjunto. De esta manera, a medida que avanzábamos, surgían mundos completamente diferentes, pero conectados entre sí. El paso sifonado -¡jodido frío!, ¿seguro que es por ahí?, ¡Está fría! ¡Nononono!-; el río de Kobata, tan limpio y suave; el pozo 23: guarida de algún gigante de las cavernas; la galería de Indianápolis, que bien podría llamarse avenida; el paso del Bizkaino; los trucos de magia de Diego, con su chistera suiza; la galería Kalahari; la alcantarilla… oh, qué nombre más acertado. Joder, y empecé a estar cansado. Pero aún tuve ganas de un poco de atletismo. Y vino Paulova, que me llevó a bailar con ella. Y bailamos hasta el amanecer de los pozos finales. Durante la travesía instalábamos y recuperábamos cuerdas- oficio en el que se turnaron Bruce y Sandra-. Y sabíamos que habría que volver más tarde a equiparlas. Descubrimos que Diego pertenecía a la familia de las cactaceae, y que si le dabas una gota de agua y una onza de chocolate, era capaz sobrevivir durante un par de semanas sin nada más. Así puso a prueba la fortaleza de los escoceses y la energía de las médicos de UVI móviles.
   Así hizo que yo padeciera el Síndrome de Ponata. Pues cuando salí de la SI-44 aún creía estar caminando entre universos subterráneos. 

  P.D: Mis disculpas a Sanda, a la que generamos un estrés máximo. Espero que nos volvamos a ver en alguna otra cueva, ¡con un poco más tiempo!

2012/07/16

Ezuneta - Urgitxi trabesia

Part.: Bruce, Antua, Ritxar, Gotzon, Leire eta Josu
2012/07/15


Gaurko asmoa, Ezuneta - Urgitxiren trabesia egitea zen helburua. Bi kobazulo erabat desberdinak izanik, espeleologia egiteko aukera eskeitzen duen ibilibidea benetan

Ezuneta geologikoki meandro luze
bat besterik ez da, baina kobaren
sarrerak aurreikusten zuen bezela leku batzuetan estua izateko itxura zeukan. Eta baita izan ere! Pasabide beneta eztuak ditu!! Bestela galdetu Ritxar-i! Leku batzuetan alkantarilla bat da eta beste zenbaitetan mendro desfondatua ere bihurtzen da.

Esan bezela, oso entretenigarria den kobazulo bat, baina "operación bikini" eginda joateko horietakoa.

Seguruena, momenturik onenea kobazulo bien arteko konexioa da. Urgitxiren erdi bidean dagoen sifoian aurkitzen da bidegurutzea. Kobazulo estu batean egotetik, Urgitxiren galeria izugarrietara pasatzen gara.

Bidegurutze horretan bertan ere, Urgitxiren geomorfologiaren aldeketa argia ikusi dezakegu. Lehenego zatia (sarreratik - sifoira arte) arrakala/fraktura/diaklasa bertikal bat da. Batzuetan 20m-tik gorako altuerak hartzen ditu, eta hainbat kasutan, batez ere
goialdean, hainbat galeria txiki daude. Urgitxiren bigarren zatian ordea, estratu horizontaletatik igarotzen da, hainbat kasutan sabaitik eroritako bloke tartetik
pasa behar gara. Kasu honetan,
kobazuloaren bolumena nabari handiagoa da.Kobazuloan zehar hainbat kolada, zutabe eta aber ikusi ditzazkegu, baina bereziki aipatzekoak dira Urgitxiren bukaera bukaerako galerietan dauden Aragonitozko estalaktita zuriak.

Pena merezi duen trabesia dudarik gabe!
 Josu

Zatika: Lamiñotei

Alvaro, Iñaki: Zatikara joan gara Lamiñotei (edo lamiñak), Jentilkoba eta Kobondo aurkitzeko asmoz. Dolina baten hondoan Lamiñotei aurkitu dugu, geveko inskripzioarekin (GEV LAMIÑOTEI); asko begiratu arren, ez dugu jentilkoba eta kobondo aurkitu. Beste egun batean bueltatuko gara Lamiñotei exploratzera. sarrera zabortegi gisa erabiltzen da eta hildako animalien kanposantu gisa, beraz sarrera euliz, armiarmaz eta insektuz beteta dago.

2012/07/14

Errekarik agertu ez


2012-VII-14: Bruce, Ritxar, Idoia, Antua, Gotzon, Josu, Martin, Zutoia, Santi, Oier.

Mutruku lezara, eskaladan gora eta hondoko katazuluan aurrera egitteko asmuakin.

Basarrittarren legian, Santi eta Zutoia sartu dira goizian goiz. Bestiok 10.30ak aldera hasi gara barrurutz. Gotzonek egindako eskaladan gora egin dogu, aramuen modura (aramu-saria emoten zeban, bai, pasamanos-desbiadore-frakzionamentuan arteko soka moltzuak) eta neretako barrixa zan sektorian gora eginda, kañoian sartu gara. Haundixa, altua, ikusgarrixa; handik iñoiz pasau dan errekan pentsamentuakin inpresiñua egin desta. Sala haundira allegau (ia izenen bat asmatzen detsazuen, bestiok), eta han topau doguz Zutoia eta Santi, bueltarako bidian.

Antua, Bruce, Ritxar eta Gotzon han bertan dagon eskaladan gora juan dira, eta Martin eta Josu hondoko katazulua desobstruitzera. Idoia eta ni gelan bertan geratu gara, erretratu batzu kentzen eta eskalada-barreneko hazurtokixa ikuskatzen. Lau-hankako bat emoten dau, osorik eta etzinda (erretratuak hartu doguz, eta metatarso?, falange eta hagin lagin bat hartu dogu arkeologuei erakusteko; oso hauskorra da eta balizauta laga dogu ia gehixago ez dogun hausten. Gero Ritxarrek beherakuan roedore baten maxilar inferiorra? ekarri desku. Antza danez, eskaladia kalerutz doia eta gero topografixan sarreria baiño gorago dagozela emon dau. Hazurrak, sustraixak-eta topau dittuez, eta ez dirudi oso interesgarrixa. Galeria polittak, hori bai. Txapa bi geldittu dira kabezeran, baiña eskaladia desinstalauta geratu da.
 
Hondora juandakuak ez ei dabe emaitza onik lortu; harri-kentze saio gogorran ostian metro gitxi batzu baiño ez ei dira aurreratu. Zona hartara egindako osteran, goiko galerixa garbixen formia galdu eta lokatz sikua nagusitzen da, paretetan eta batez be lurrian, sifoi tenporal baten ezaugarrixa.

Emaitza eskasa honekin Mutrukura bueltatzeko animo gitxikin urten dau jentiak. Nik uste dot, baiña, kañoian beheko pisuetan (bloke artian-eta) hobeto begiratzia mereziko leukela...

Bueno, emaitza hain eskasa ez. Batzuk inglesa sendo praktikau dogu-ta:

Bruce version:

Today I had the good fortune to accompany Gotzon , Martin , Idoia , Josu, Ritxar , Antua and Oier , from Ades speliology group into Mutruku cave near Guernika.

We were exploring further into the cave system and had hoped to find a point where it joined the river which issues out to the resurgence at………

Oier was photographer, biologist and archaeologist , all in one, for the group. After the initial squeeze and two rappels we arrived at the large chamber where we met Santi and Zutoia who had descended earlier. Here we divided into three groups with Gotzon , Ritxar and I climbing towards the new galleries up a lovely chimney of sparkling flowstone : studded with small crystals which grew out in all directions. Gotzon swarmed up this followed by Ritxar , then me. We went on up two more pitches with Gotzon bolting the new route to a high gallery. For me this was fantastic : with beautiful formations, stalagtites and traces of bones of several animals. Claws and major bones and a complete rodent skeleton. The high point we reached had a 55 metre vertical flow above to a roof.

Oier and Idoia took photographs and biological , archaeological and palaeontological samples.

Antua , Martin and Josu dug on another 20 metres from the previous low point in a very constricted and muddy tube to the end of the passage. Sadly this terminated at a bedding plane which was blank with no sign of a further possible passage: I tried to reach the end , but could not pass any further along the constricted tube because of my shoulder width and the slippery upward slope. Wriggled out .

I enjoyed the scale and features immensely and had a ball! Thank you all Ades Espelio!

2012/07/08

Mutruku Luzatzen



2012/07/07
Partaideak: Antua, Gotzon, Ritxar, Santi, Idoia eta Josu

Gaur aste bete Mutruku kobazuloan aurkitutako galeria berriaren azterketari egokitzen zitzaion aste honetako irteera. Taldea bitan banatuta sartu ginen. Lehenengo taldea osatzen zuten Antua, Ritxar, Josu eta Santi, galeria berriaren bukaeran aurkitzen ziren putzu eta desobstrukzioa tokatu zitzaien. Bien bitartean Gotzon eta Idoia argazkiak atera eta topografiatzeari ekin zioten. 




Goiko argazki honentan ikusten den balkoiak, alboan aurkitzen den galeria zaharrera eramaten ote gaituen galdetzen hasi gara gure buruari. 

Argazkietan ikusi bezala leku ikusgarriak eskeintzen dizkigu Mutrukuk:





Putzuan genituen esperantza gehien jarrita. Heldu eta berehala instalazioa montatu, putzua matrallukada batzuekin garbitu eta Antua sartu zen. Baina minutu batean kanpoan zegoen berriro. Pasabidea ezegonkorra zela ikusita eta putzua "kaltzetin" bat zelarik, instalazioa kendu eta eguneko esfortzu guztiak desobstrukzioan inbertitu genituen.




Obstruitutako lekua, frakturaren horma eta kolada batek ixten zuten pasabidea besterik ez zen. Hasiera batean katiuska bat justu-justu pasatzeko besteko zuloa. 2-3 orduren ostean gure dohain bereziei esker Gotzon eta Antua pasatzeko bestekoa egin genuen.

Berriro ere, "¿¿¿¿Es pasable???" galdetuta, erantzuna "¡¡¡¡Tú si!!!!" izan zen. Eskerrak Gotzon eta Antua pasa ziren. Zoritxarrez, 10-15m ingururen ostean berriro zarratzen zen. Oraingoan ordea, meandro itxurako galeria ikusten zen obstrukzioaren bestaldean. Beraz, badugu lana non egin.

Ritxar eta Santi, aurretiaz joan behar izan ziren kanpora eta beraz, 4 pertsona geratu giñen materiale guztia ateratzeko.

Kobazulo bezela benetan entretenigarriak diren pila bat "pasu" ditu.

Aurrerago topo-an ikusiko dugun bezala, kobazulo honetako galeria zaharra eta galeria berria paraleloak dira. Eta bukaeran fraktura perpendikular batekin konektatzen dute. Eta fraktura berri honen eskuin ertzean aurkitzen da azkenenko obstrukzio berria.

Momentuz 100m-ko sakoneran gaude. Nork daki horrenbeste espero dugun erreka noiz aurkituko dugun. Antuak behintzat dagoeneko zurrunbilo bat entzun omen du. Nire ustez gosea zen, baina beno.

2012/07/03

ZEBERIOKO TROKAZULOETAN LURPEKO ERREKA GALDUAREN BILA

 Antua, Ritxar, Gotzon, Santi eta Austarriko kideak: Kepa, Jesus, Pepe…

Egun gogoangarria Zeberion. Bertako Austarri mendi-elkartearen deia jasota han batu gara heurekaz Lekubasoko mendiartera joateko. Aurten bigarren aldiz antolatuta dabie Armiñetako kobarako ikustaldia, eta zapatuan 40 lagun sartu ebiezan leizean. Gaur be egon dire beste hiru gehiago bisitan. Horretarako, Kepa, Jesus, Pepe eta ganerako jendeak itzelezko prestakuntza eginda euken leizean, hango saltoak jaisteko montaje itzelakaz, eskilarak sartuta saltoak jaisteko, eta foku handiak koba guztian zehar. Kanpoan argi-generadorea martxan ipini dabie eta barrurantz. Intrigaz beteta gengozan ia zergatik deitzen eutsien “saloia” beheratxoago egoan gune bati, eta ¡zentellie!, ez dugu sorpresa makala hartu han ikusi dogunagaz: benetako lanpara bat ez egoan ba eskegita, bonbila bere tulipa elegantearen barruan zala: bakarrik falta ziran sofa eta telebista egongela osatzeko; jarraitu dogu aluminiozko eskailerak jaitsi eta jaitsi, azpiko galeriara heldu arte; alde bietarantz jarraitzen izan dau galeriak; batetik segidu eta bat-baten zabaldu egiten da galeria, areto handi bat eginez; Kepak jarrita eukan bere krokisean han Zeberioko ermita handi bat be kabitzen zala, eta beharbada ermitarik handiena ez, baina txikiagoa bai; areto ederra da eta Gotzonek atera dauz argazki batzuk espedizinoko guztioekaz. Benetan, Kepak idatzitako moduan, koba “izadiak Zeberiori emaniko oparia da, eta jadanik, ondare natural ordezkaezina”.


Topografiak 45 metroko sakonera emon dau. Inkognitak asko dagoz, haize mugimendua igarten da kobazuloan, eta suerte apur bategaz jarraipena euki leike. Funtsean, leizea meandro itxurakoa da, bihurgunez beteriko altura handiko galeria bat. Orain, Lekubasoko sakostak sortzen dauen erronkarik handiena lurpetik doan errekara heltzea da. Kepak eta Jesusek esaten ebienez, badira urzulo batzuk inguruetan, eta esplorazio gehiago merezi dau paraje guztiak. Ez da erraz sinestekoa horrelako inguru bat hobeto begiratuta ez egotea orain arte. Badago, beraz, lana Austarri elkartekoentzat eta espeleologoentzat!

Bueltan bazkari ederra jan dogu Zeberioko Batzokian, eta edarto beteta “espeleologoak” lasai-lasai etxerantz ginoiazen bitartean, Austarrikoak haitzulora joan dira bueltan, eskailerak eta argi instalazioa kentzera. Hori bai morala gero!



Austarri elkarteek esplorazino oso interesgarri bateri hasiera emon deutso. Ea zer aurkitzen dan!